Symbole na plastikowych opakowaniach - czy wiesz, co oznaczają?

Podstawą do świadomego rozpoznania plastiku są symbole widniejące na każdym produkcie jaki znajdziecie w sklepie. Są to goniące za sobą strzałki otaczające numery od 1 do 7. Założeniem tych symboli jest informowanie konsumenta, z jakiego typem plastiku ma do czynienia. Warto zwrócić uwagę na fakt, że nie wszystkie typy plastiku są zdatne do recyklingu czy nawet być ponownie użyte! 

Zrozumienie siedmiu oznaczeń znajdujących się na plastikowych opakowaniach pozwoli Ci świadomie korzystać z produktów codziennego użytku oraz wybierać te, które stanowią mniejsze zagrożenie dla naszej planety.

Poniżej znajdziesz główne informacje dotyczące grup plastików, które są dostępne w formie opakowań na naszym rynku.

1. PET lub PETE (Polyethylene Terephthalate), czyli politereftalan etylenu, to jedno z najczęściej wykorzystywanych tworzyw i synonim plastikowego opakowania. Produkuje się z niego butelki na napoje, jednorazowe naczynia oraz wszelkiego rodzaju włókna sztuczne. Opakowania PET nie należy ponowie wykorzystywać, ponieważ mogą być źródłem kancerogennych związków chemicznych, jeżeli są niewłaściwie użytkowane tzn. wystawiane na wysoką temperaturę i mocne światło UV. Może to powodować migrację tych związków z opakowania na zapakowany produkt! Podlega recyklingowi! 

Jak ograniczyć: korzystać z butelek i opakowań wielorazowego użytku wykonanych z trwalszych i ekologicznych materiałów.

2. HDPE (High-Density Polyethylene) to polieten lub polietylen o wysokiej gęstości. Produkuje się z niego pojemniki i folie do pakowania żywności oraz rury, żyłki czy liny. Uważany jest za jedno z dwóch najbezpieczniejszych plastikowych opakowań dla konsumentów. Opakowania z symbolem 2 nadają się do ponownego użytku. Niestety zaledwie 30% opakowań z HDPE trafia do recyklingu więc wciąż stanowi duży problem dla naszej planety. 

Jak ograniczyć: staraj się wybierać opakowania, które da się w prosty sposób użyć ponownie lub poddać recyclingowi, aby zniwelować korzystanie z plastiku w ogóle.

3. PVC (Polyvinyl Chloride), czyli polichlorek winylu.  Tak zwany toksyczny plastik, ze względu na różne chemikalia, które się z niego wydostają w zależności od użytkowania. Znany głownie z płyt gramofonowych i wykładzin, ale używany również do produkcji folii spożywcze! Produkty z PVC nie nadają się do recyklingu i nie powinny być wykorzystywane do kontaktu z żywnością. Niebezpieczny szczególnie dla dzieci. 

Jak ograniczyć: wybieraj naturalne zabawki dla dzieci, uważaj przy zakupie węża ogrodowego z tym oznaczeniem (często wystawiony na warunki atmosferyczne może być szkodliwy dla Ciebie i otoczenia). Unikaj kontaktu PVC z żywnością poprzez stosowanie ekologicznych pojemników.

4. LDPE (Low-Density Polyethylene) to inaczej polieten lub polietylen o niskiej gęstości. Tak w przypadku opakowań z HDPE nadają się do ponownego wykorzystania, ale nie zawsze podlega on recyklingowi. Najczęściej produkuje się. Niego torby plastikowe, które znajdziesz w sklepie. Jest to tworzywo mniej bezpieczne dla zdrowia niż HDPE i PP (czyli plastiki oznaczone numerami 2 i 5). 

Jak ograniczyć: korzystaj z trwałych toreb zrobionych z naturalnych włókien do codziennych zakupów oraz pakuj pieczywo w papierowe torby bez dodatku plastiku. Opakowania na kanapki zamień na silikonowe odpowiedniki - wytrzymają dłużej i zapewnią tę samą świeżość jedzeniu. 

5. PP (Polypropylene) to tzw. polipropylen. Znajdziemy go w twardszych plastikowych produktach takich jak opakowania na żywność, ale również pieluchy, słomki, baterie, szczotki czy tacki na jedzenie w galeriach handlowych. Traktowany jest jako bezpieczny plastik wielorazowego użytku przystosowany do recyklingu. 

Jak ograniczyć: nie używaj słomek z plastiku, korzystaj z naturalnych pojemników wielorazowego użytku, które w pełni ulegają recyklingowi. Stosuje pieluchy wykonane z naturalnych materiałów.

6. PS (Polystyrene) czyli polistyren znamy jako styropian. Ponieważ wydziela w cyklu swojego istnienia substancje toksyczne, nie powinien być wykorzystywany do produkcji opakowań do kontaktu z żywnością. Zwróć uwagę przy korzystaniu z jednorazowych kubków na gorące napoje, czy pokrywka nie ma przypadkiem takiego oznaczenia. Ze względu na wiele negatywnych czynników, należy go unikać.

Jak ograniczyć: stosuj kubki termiczne na ciepłe napoje z metalu i  korzystaj ze sztućców piknikowych wielorazowego użytku. 

7. OTHER  oznacza "inne tworzywa”. Opakowania z tej grupy nie nadają się do produkcji opakowań na żywność. Szczególnie ważne jest to przy opakowaniach z żywnością lub zabawkach dla dzieci. Część opakowań może zawierać bisfenol A, czyli BPA - substancję tę niektórzy badacze uważają za jeden z czynników zwiększających ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera czy licznych powikłań na tle hormonalnym. W tej grupie znajdziemy również wszystkie nowe rodzaje polimerów - nawet te pochodzenia naturalnego takie jak skrobie kukurydzianą, która dla odmiany świetnie sprawdza się jako opakowania na suche produkty. Warto więc uważnie czytać z czego wykonane jest dane opakowanie i zachować szczególną ostrożność przy tej grupie! Plastiki z tej grupy nie nadają się do ponownego użycia, chyba że mają oznaczenie PLA na spodzie opakowania. Część z nich jest kompostowalna, a co za tym idzie - nie podlega recyklingowi. 

Jak ograniczyć: nie korzystać, a szczególnie nie podgrzewać tej grupy plastików! 

Oznaczenia na plastiku są standaryzowane na całym świecie, jednak nie we wszystkich regionach możliwy jest recycling poszczególnych grup. Jeżeli dużo podróżujesz i chcesz żyć świadomie, zwróć uwagę na to jak segregować odpady w kraju do którego się wybierasz! 

Plastik na stałe wpisał się w nasze życie przez swoje liczne zastosowania, dlatego bardzo ważne jest korzystanie z niego w świadomy sposób. Pamiętaj, aby podzielić się tą wiedzą z bliskimi, którym również zależy na naszym środowisku!  

Bibliografia:
https://learn.eartheasy.com/articles/plastics-by-the-numbers/
https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/society/20181212STO21610/plastic-waste-and-recycling-in-the-eu-facts-and-figures
https://www.statista.com/topics/5141/plastic-waste-in-europe/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2873021/